تفاهم‌نامه انطباق سیاست‌های ارزی و تجاری کشور با هدف تطبیق حداکثری نقشه راه تجاری و ارزی کشور بین بانک مرکزی و وزارت صمت امضا شد.
ظهر روز دوشنبه، ۲۱ آذر، در نشستی که با حضور علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی، سیدرضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت و اصحاب رسانه در بانک مرکزی برگزار شد، تفاهم‌نامه انطباق سیاست‌های ارزی و تجاری کشور با هدف تطبیق حداکثری نقشه راه تجاری و ارزی کشور بین بانک مرکزی و وزارت صمت امضا شد. رئیس‌کل بانک مرکزی در این نشست با بیان اینکه در دولت هماهنگی کاملی بین وزارت صمت و بانک مرکزی در بخش‌های مختلف به‌ویژه در حوزه ارزی وجود دارد، گفت: بانک مرکزی و وزارت صمت دو بال سیاستگذاری ارزی و تجاری کشور محسوب می‌شوند که تصمیماتشان باید هماهنگ و منطبق باشد و این تفاهم‌نامه با هدف تطبیق نقشه راه تجاری و ارزی کشور، از این پس سند و نقشه راه این دو نهاد خواهد بود. وزیر صمت نیز با بیان اینکه مجموع درآمدهای ارزی کشور حتی با احتساب موارد قاچاق بیش از نیاز وارداتی است، گفت: آنچه اهمیت دارد انطباق این منابع و مصارف و تناظر بین مبادی و مقاصد است.
انسجام سیاست‌های ارزی و تجاری
روز دوشنبه ۲۱ آذر، در آیین امضای تفاهم‌نامه انطباق سیاست‌های ارزی و تجاری کشور، که با حضور رئیس‌کل بانک مرکزی و وزیر صمت برگزار شد، هماهنگی و انسجام سیاست‌های ارزی و تجاری مورد تاکید صالح‌آبادی و فاطمی امین قرار گرفت. رئیس‌کل بانک مرکزی در این نشست با بیان اینکه در دولت هماهنگی کاملی بین وزارت صمت و بانک مرکزی در بخش‌های مختلف به‌ویژه در حوزه ارزی وجود دارد، گفت: بانک مرکزی و وزارت صمت دو بال سیاستگذاری ارزی و تجاری کشور محسوب می‌شوند که تصمیماتشان باید هماهنگ و منطبق باشد و این تفاهم‌نامه با هدف تطبیق نقشه راه تجاری و ارزی کشور، از این پس سند و نقشه راه این دو نهاد خواهد بود.
به گفته صالح‌آبادی، تصمیمات کمیته مشترکی که بین بانک مرکزی و وزارت صمت تشکیل می‌شود، مبنای همکاریهای این دو دستگاه و سایر دستگاه‌ها در حوزه ارزی و تجاری خواهد بود. صالح‌آبادی همچنین درخصوص فعالیت‌های این کمیته مشترک به این موضوع اشاره کرد که برای رفع محدودیت واردات کالاهایی که وارداتشان به کشور ممنوع است در این کمیته تصمیم‌گیری خواهد شد. رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به مشوق‌های اخیر درنظرگرفته‌شده در راستای بازگشت ارز حاصل از صادرات گفت: صادرکنندگان محصولات کشاورزی، صنایع دستی و دانش‌بنیان که حواله ارزی دارند می‌توانند آن را به اسکناس تبدیل و در بازار متشکل ارزی عرضه کنند یا اینکه حواله خود را به بانک مرکزی داده و بانک مرکزی اسکناس معادل آن حواله را به صادرکنندگان ارائه کرده و آنها می‌توانند نسبت به فروش اسکناس در بازار متشکل ارزی اقدام کنند.
صالح‌آبادی با بیان اینکه تراز تجاری کشور با احتساب درآمدهای حاصل از فروش نفت، گاز، میعانات و فرآورده‌ها مثبت است، گفت: بر این اساس مشکلی در تامین ارز واردات وجود ندارد. او ضمن تاکید بر لزوم پیش‌بینی‌پذیری آینده اقتصاد کشور در حوزه صادرات و واردات گفت: تدوین این نقشه راه پیش‌بینی آینده تجارت خارجی کشور را برای فعالان اقتصادی امکان‌پذیر می‌کند و این سند مبنای تجارت خارجی کشور خواهد بود. رئیس کل بانک مرکزی همچنین از هماهنگی و همراهی وزات صمت با بانک مرکزی قدردانی و ابراز امیدواری کرد که این همکاری‌ها بیش از پیش تداوم داشته باشد.
مجموع درآمدهای ارزی کشور بیش از نیاز وارداتی است
وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه مجموع درآمدهای ارزی کشور حتی با احتساب موارد قاچاق بیش از نیاز وارداتی است گفت: آنچه اهمیت دارد انطباق این منابع و مصارف و تناظر بین مبادی و مقاصد است. فاطمی امین امضای تفاهم نامه بانک مرکزی و وزارت صمت را در راستای هماهنگی بیشتر و انسجام بین منابع و مصارف ارزی کشور دانست و بیان کرد: بنابراین در سطح کلان کمبود ارزی برای واردات کشور وجود ندارد و این تفاهم‌نامه در اصلاح برخی موانع و رفع چالش‌های ارزی نقش موثری خواهد داشت.
تعادل ارزی در سامانه نیما
رئیس‌کل بانک مرکزی در در حاشیه امضای تفاهم‌نامه انطباق سیاست‌های تجاری با ارزی کشور با وزارت صنعت، معدن و تجارت، در جمع خبرنگاران گفت در بازار نیما هیچ‌گونه مشکلی در عرضه ارز وجود ندارد و همان‌طور که در اطلاع‌رسانی‌ها نیز تاکید می‌شود تعادل خوبی بین میزان عرضه با میزان تقاضا وجود دارد و مشکلی در بازار نیما وجود ندارد. به گفته صالح‌آبادی، تامین ارز سفارش‌هایی که در وزارت صنعت، معدن و تجارت ثبت و به بانک مرکزی ارسال می‌شود به‌خوبی درحال انجام است. رئیس‌کل بانک مرکزی تاکید کرد در سال جاری سطح صادرات کشور در حوزه نفتی و غیرنفتی نسبت به سال گذشته وضعیت بهتری دارد و گفت: بر این اساس مشکلی در تامین ارز وجود ندارد. در همین راستا نیز بعضی از معوقات مثلا از کشور عراق وصول شده، ضمن آنکه بخشی از بدهی‌های ارزی به کشورهای طلبکار نیز واریز شده است.
رئیس‌کل بانک مرکزی در پاسخ به سوالی مبنی بر معطل ماندن برخی کشتی‌های حاوی کالا به دلیل عدم تامین ارز آنها نیز گفت: این کالاهایی که در بنادر وجود دارد ارز آنها موجود است. اما نکته بحث ریال این دسته از کالاهاست؛ به این معنا که این کالاها ترخیص شوند و بعد از فروش، ریال آنها به بانک مرکزی تحویل داده شود تا ارز آنها در اختیار قرار گیرد. بنابراین تاکید می‌شود در تامین ارز هیچ‌گونه مشکلی وجود ندارد. او درخصوص حواله‌های ارزی و مکانیزم تحویل آنها و دریافت ارز گفت: هدف بانک مرکزی برای خرید حواله ارزی از صادرکنندگان تشویق صادرات غیرنفتی است که مصوبه مجلس در همین زمینه نیز وجود دارد.
بر همین اساس صادرکنندگانی که در خارج از کشور حواله ارزی دارند با تحویل حواله ارزی به بانک مرکزی، به همان میزان اسکناس دلار دریافت می‌کنند و صادرکننده می‌تواند ارز دریافت‌شده را در بازار متشکل ارزی به قیمت روز به فروش برساند و در مقابل حواله ارزی که در اختیار بانک مرکزی است برای واردات مورد استفاده قرار می‌گیرد. او در پاسخ به سوالی در این زمینه که برخی صادرکنندگان نسبت به ارز نیمایی اعتراض دارند، چرا که هزینه‌های آنها با ارز آزاد است اما مجبورند ارز حاصله را به قیمت نیمایی عرضه کنند، گفت: سازوکاری که برای محصولات کشاورزی و دانش‌بنیان طراحی شده است در واقع حمایت تشویقی است.
ضمن آنکه نرخ ارز نیمایی نیز نرخ خوبی است و برای صادرکنندگان نیز می‌تواند بر مبنای محاسبه واقعی ارز جذابیت داشته باشد. عالی‌ترین مقام بانک مرکزی در خصوص بانک‌هایی که اموال مازاد خود را واگذار نکرده‌اند نیز تصریح کرد: در بانک مرکزی بر اساس ماده ۱۶ و ۱۷ قوانین رفع موانع تولید بانک‌هایی که اموال مازاد خود را واگذار نکرده‌اند به سازمان امور مالیاتی معرفی و جریمه می‌شوند. ضمن آنکه سهام مازاد بانک‌ها نیز باید واگذار شود و بانک مرکزی در این زمینه مکررا در حال پیگیری است.