محققان ایرانی با بهرهگیری از نانوذرات، نمونههایی آزمایشگاهی از پارچههای پشمی ضدمیکروبی ساختهاند که خاصیت خود را تا ۵ بار پس از شستشو حفظ میکند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، ویژگی ضدباکتری نانوذرات نقره موجب شده تا علاقه زیادی به استفاده از آنها در حوزههای مختلف ایجاد شود. با توجه به ساختار شیمیایی و فیزیکی کالاهای پشمی که محل مناسبی برای رشد و تکثیر میکروبهاست، به کارگیری این نانوذرات میتواند به ایجاد خواص ضد میکروبی در کالا کمک کند. از طرفی استفاده از ترکیبات گیاهی زیست سازگار جهت تولید نانوذرات نقره، گامی مؤثر در ایمن سازی فرآیند و کاربرد نهایی محصول خواهد بود.
مجید نصیری برومند، یکی از محققان این طرح عنوان کرد: هدف از انجام این کار، دستیابی به روشی دوستدار محیط زیست برای ساخت و استفاده از نانوذرات نقره در صنعت قالیبافی بوده است تا بتوان ویژگی ضد باکتری را در محصول تولید شده نهایی به وجود آورد.
وی با بیان اینکه در این طرح از پوست انار به عنوان ماده احیاکننده در فرایند ساخت نانوذرات نقره استفاده شده است، گفت: نتایج تحقیقاتمان نشان داد که رنگزای استخراج شده از پوست انار قابلیت سنتز نانوذرات نقره را دارد، لذا استفاده از این روش میتواند باعث کاهش استفاده از احیاکنندههای شیمیایی در سنتز این نانوذرات و طبیعتاً کمک به جلوگیری از آلودگی زیست محیطی شود.
به گفته وی، از آنجا که نانوذرات سنتز شده پس از بارگذاری بر نمونههای الیاف پشمی، ویژگی ضدمیکروبی خوبی را ایجاد کردهاند، بنابراین قالیهای بافته شده از چنین الیاف پشمی ضد میکروب بوده و باکتری بر سطح آنها رشد نخواهد داشت.
نصیری برومند خاطرنشان کرد: می توان با انجام آزمایشهای تکمیلی و دستیابی به تولید انبوه چنین پارچهها و الیافی، در صنعت فرش دستبافت و نیز ساخت منسوجات پزشکی استفاده کرد.
وی با بیان اینکه در مطالعات صورت گرفته از عصاره رنگزای طبیعی پوست انار به عنوان احیاکننده، پایدارکننده و نیترات نقره به عنوان پیش ماده در سنتز نانوذرات نقره استفاده شده است، عنوان کرد: در این راستا انتخاب عوامل بهینه در سنتز نانوذرات بر اساس حصول ویژگی ضد میکروبی نیز انجام شد. همچنین نانوذرات سنتز شده به روشهای « UV-Vis، TEM و DLS » مورد ارزیابی قرار گرفتند.
به گفته وی، فعالیت ضدباکتری این نانو ذرات نیز در مقابل باکتری «اشرشیاکولی» بررسی شد که پارچههای پشمی خام و رنگرزی شده با رنگزاهای طبیعی و نانوذرات سنتزی به روش رمق کشی بارگذاری شدند و ساختار آنها تحت آزمونهای« SEM و EDX » قرار گرفت.
وی افزود: طبق نتایج، پارچههای عمل شده با نانوذرات نقره که سنتز شدند، نسبت کم رنگزا و ویژگی ضد باکتری داشته و اثر محسوسی روی رنگ نمونهها ندارند. از طرفی نمونههای پارچه حتی پس از ۵ بار شستشو خواص ضدباکتری خود را به خوبی حفظ می کنند. همچنین کاهش« pH » و افزایش دمای محیط سبب بهبود رمق کشی نانوذرات نقره سنتز شده روی پشم می شوند.
این تحقیقات حاصل همکاری دکتر مجید نصیری برومند، عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان، دکتر مجید منتظر، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و همکارانشان بوده است که نتایج آن در مجله Applied Surface Science (جلد ۳۴۶، سال ۲۰۱۵، صفحات ۴۷۷ تا ۴۸۳) منتشر شده است.