چشم انداز مد و پوشاک درسال 2023

نویسنده : تهمینه مولانا

در یک نگاه کلی ؛ پس ازتجربه 18 ماه رشد قوی تا اواسط سال 2022، صنعت مد جهانی باردیگربا محیطی چالش برانگیزمواجه شده است. تورم وشرایط مصرف کنندگان منجربه کاهش نرخ‌های رشد درنیمه دوم امسال گردیده، روندی که احتمالاً تا سال 2023 ادامه خواهد داشت. درمجموع به نظرمی رسد سال سختی پیش روخواهدبود. تورم، جنگ در اوکراین، مسائل زنجیره تامین وبحران انرژی نیز دراین وضعیت نقش دارند. طبق نظرسنجی سالانه Business of fashion   درحالی که احتمال کاهش 2 الی 3 درصدی درفروش جهانی حوزه ی مد و فشن اعلام شده، شواهد دال بروجود پتانسیل رشد 5 الی 10 درصدی دربخش مد luxury می باشد. موسسات مد همچنین پیش بینی می کنند که تورم باعث افزایش هزینه های آنها گردد، به عنوان مثال قیمت پنبه 45 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است.

به لحاظ تحلیل جغرافیایی؛ نامساعد ترشدن شرایط کلان اقتصادی و ژئوپلیتیکی اروپا در شش ماهه دوم سال 2022 به شدت براین صنعت تأثیرگذاشته، درنظرسنجی Mackinsey عنوان شده که پیش بینی 85 درصدازمدیران حوزه ی مد حاکی ازبه چالش کشیده شدن بازار این صنعت درنتیجه ی"تورم" می باشد. درهمین حال، تنش‌های ژئوپلیتیکی، یعنی جنگ جاری در اوکراین و بحران انرژی، عملاً زنجیره تامین را مختل نموده که به تبع آن بازارمد  تضعیف خواهدگردید.

دراولین نگاه، تاثیرمستقیم جنگ جاری برصنعت پوشاک با توقف فعالیت بسیاری برندهای بین المللی در روسیه، به نشانه ی همبستگی با اوکراین، اتفاق افتاد واین عقب نشینی، ملموس ترین اثرجنگ بر صنعت مد وپوشاک بود، هرچند که درنهایت فروش این برندها را کاهش داد. آمارهای Euromonitor نشان داده که خرده فروشی پوشاک درروسیه درسال 2021 ازمرز 28 میلیارد دلار فراتررفت.

تاپیش از جنگ، بسیاری ازبرندهای جهانی پرطرفدار مانند H&M، Zara، Uniqlo، Adidas، Hugo Boss، Nike و Shein، بیشترین سهم بازاردربخش خرده‌فروشی پوشاک روسیه را دراختیار داشتند، لیکن تاکنون بالغ بر400 موسسه ی بین المللی با وضع تحریم ها ازبازار روسیه خارج شده اند. روسیه بازاری پرسود و رو به رشد برای برندهای پوشاک لوکس محسوب می شد ومیزان فروش پوشاک لوکس دراین کشوربسیاربالاترازفروش ایالات متحده ی امریکااز یک طرف، و مجموع فروش کشورهای ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، آلمان، بریتانیا از طرف دیگربوده است.

با  تشدید تنش ها، قیمت جهانی نفت به طور قابل توجهی افزایش یافته، این بدان معناست که الیاف نساجی مشتق شده ازروغن، مانند پلی استر، ممکن است با فشارقیمت فوق العاده ای مواجه شوند. همانطورکه الیاف مصنوعی گران ترمی شوند، تقاضا برای الیاف طبیعی نیز افزایش یافته ودرنهایت تورم قیمت را به الیاف طبیعی تسری می دهد.

درعین بروزمشکلات متعدد دراروپا برای فروش در2023، بازارایالات متحده ی امریکا همچنان قوی ادامه می دهد و مدیران امریکایی چشم انتظار شرایط مطلوب تردر 2023 نسبت به 2022 می باشند. تفاوت های مشخصی درنحوه ی عملکرد وگردش مد و پوشاک درمنطقه ی امریکای شمالی در قیاس با اروپا به چشم می خورد، البته علیرغم اینکه اوکراین تامین کننده اصلی بازارایالات متحده نیست، ولی مثلاً در سال 2021، ایالات متحده بیش از 20 میلیون دلار ازاوکراین واردات پوشاک داشته است.

 دراین اثنا، بازارخاورمیانه احتمالاً رشد قابل توجهی را تجربه خواهد نمود. طبق آمارها صنعت مد در قلمرو MENAشامل کشورهای خاورمیانه وشمال آفریقا، در 2022 درآمد 55 میلیارد دلاری را تجربه کرده، مصرف کنندگان درکشورهای این منطقه رقمی بیش از دوبرابر ایالات متحده ی امریکا وچین را صرف مد luxury می نمایند درنتیجه چشم اندازهای سودآوری برای برندهای صاحب نام مد دراین منطقه فراهم است. بی تردید برندهای مشهوربین المللی، تغییرسبک زندگی وجابه جایی الویت های مصرف کنندگان دراین کشورها را مرهون عوامل متعددی نظیرمواجهه بیشتربا فرهنگ‌های غربی ازطریق سفرودسترسی به رسانه‌های اجتماعی و رونق تجارت الکترونیک می دانند.
درخصوص چین، هند وژاپن؛ همواره وجود سه  فاکتوراصلی یعنی سرمایه گذاری، صادرات وبازارمصرف کلان، همچنان بر قوت خودباقی هستند و این کشورها را در صدرفهرست بازارهای پوشاک دنیا نگاه می دارد.

 پس ازهمه گیری کوید نوع ومحتوای پوشش؛ به سمت غیررسمی شدن یا به عبارت دیگر پوشش راحت گرایش پیدا کرد. درحال حاضر، لباس های راحت مبدل به یک روند پرطرفدار شده وبازارلباس های غیررسمی و لباس های ورزشی با بیشترین شمارمصرف کننده درتمامی رده های سنی وجنسیتی، رشدخود را حفظ نموده است.

بد نیست چند اشاره داشته باشیم، لباس خاص یا statement-making outfit در نظرسنجی های 2023 همواره مورد استقبال مصرف کنندگان هستند. خدمات اجاره ی لباس نیز توسط مارک های تجاری بیش ازپیش مورد توجه قراردارند به گونه ای که کلاس 45 مربوط به خدمات حقوقی وحفاظت اموال دراین بخش دنبال می شود. علاوه بر ثبت تجاری کلاس 45، کلاس37 مربوط به خدمات فروش مجدد، اجاره و تعمیرنیز گسترش خواهد داشت.

درمباحث علمی وکاربردی؛ "پایداری" همچنان درجایگاه کلیدی وخطیرصنعت مد برقوت خودباقی است. برندها دائماً درجستجوی راهکارهای علمی به هدف بهبود درمسیرکسب اعتبارسبز و تغییرات معنادار هستند.

هفته های مد نقشی فزاینده درتدوین دستور کارموسسات مد ایفا می کنند. به عنوان مثال در دانمارک ازسال 2023، برندهایی که درهفته مد کپنهاگ نمایش داده می شوند باید 18 معیار پایداری را رعایت کرده باشند واین معیارها نه فقط محصولات، بلکه محل نمایش را نیزپوشش می دهند. به این معنا که زیرساخت ها حتی مدل ها، روزنامه نگاران، مهمانان، کلیه ی امکانات تبلیغاتی، وسایل نقلیه و پروازها که هربه نحوی آسیب زننده به محیط زیست  ومنشا انتشارکربن باشند، مدنظر قراردارند. درطول همه‌گیری کوید، دنیا شاهد بود که بسیاری ازبرندها مجموعه‌هایشان را به صورت مجازی ارائه ‌دادند ونوآوری هایی رابرای نمایش آثار خود تجربه نمودند و پتانسیل عظیم فناوری‌های نوظهور دیجیتالی درراستای تغییرنحوه تعامل مدبا مصرف کنندگان آشکارشد.

درنگاهی به شیوه های بازاریابی مد؛ یقیناً درسال 2023 نوآوری دراستراتژی های بازاریابی دیجیتال، با تکیه برشبکه های اجتماعی خرده فروشی، متاورس وضمناً با فاصله گرفتن از تبلیغات پرهزینه ی رسانه ای رواج بیشتری خواهدیافت. نظربه چالش های صنعت مد و پوشاک ،عدم قطعیت اقتصادی سراسری و پیچیدگی های شرایط مصرف کننده ، بدیهی است موسسات مد نیازمند اتخاذ راهکارهای زودبازده ترمی باشند بنابراین، مدرن سازی ساختارهای سازمانی، تعریف نقش های تازه یا ارتقای برنامه های موجود، تنظیم استراتژی ها درراستای  زنجیره تامین، سرمایه‌گذاری درسیستم‌های تولید وعرضه ی سریع،‌ همگی اجتناب ناپذیرند. در عین حال توجه برگرایشات و رویکردهای نوین، مانند محو شدن خطوط میان لباس های زنانه و مردانه و بازنگری به طراحی لباس های رسمی، ازموارد برجسته محسوب می شوند.

کوتاه اینکه؛ سال 2023 برخلاف سال گذشته، چالش های عدیده ای به همراه دارد که گاه به دلایل تغییررفتارهای مصرف کننده، گردش تکنولوژی ها ودگرگونی های زیست محیطی  مستقیماً و گاه وقایع سیاسی وتحولات اقتصادی به صورت غیر مستقیم ، دست اندرکاران را به تدبیر و تلاش مداوم در این مسیر سوق می دهند.