بر اساس داده های به دست آمده از بررسی آماری تجارت جهانی 2023، چین با داشتن سهم 31/7 درصدی از تجارت جهانی پوشاک مهم ترین تولیدکننده پوشاک در جهان است.
به گزارش سرویس اطلاع‌رسانی نساجی امروز، جایگاه دوم تولید پوشاک در جهان نیز مربوط به بنگلادش با سهم7/9 درصدی است. این آمار نشان دهنده پایگاه چین و کنترل آن در زنجیره تامین صنعت پوشاک در جهان می باشد. با این حال چین به دلیل تنش های ژئوپلیتیک و افزایش هزینه های تولید و کمبود نیروی کار ماهر در بخش پوشاک در حال از دست دادن سهم خود در تجارت جهانی پوشاک می باشد.
بسیاری از تولیدکنندگان پوشاک تولیدات برون مرزی خود را به دلیل هزینه های بالای نیروی کار و سیاست کووید صفر از چین به کشورهای جنوب شرقی آسیا منتقل کرده اند. با این حال بسیاری از آن ها در میان رشد بی ثباتی اقتصادی در جهان و کاهش تقاضا از سوی مصرف کنندگان به این نتیجه رسیده اند که یافتن قطب های تولید جایگزین برای چین چالش های خود را به همراه دارد.
اخیرا در مقاله ای که در نشریه South China Morning Post به چاپ رسیده ادعا شده است که تولیدکنندگان پوشاک و کارخانه داران که پیش از این تولیدات خود را از چین به کشورهای جنوب شرقی آسیا منتقل کرده بودند در حال برگرداندن آن به چین هستند چون افزایش دستمزدها در جنوب شرقی آسیا باعش کاهش رقابت پذیری قیمتی این منطقه در مقایسه با چین شده است.
اساسا اکوسیستم بالغ چین که در طول دهه ها ثابت شده است نه تنها تضمین کننده قیمت های رقابت پذیر این کشور است بلکه باعث ایجاد کیفیت یکنواخت در محصولات تولید انبوه می شود که تقلید کردن از آن کار ساده ای نیست.
بر اساس مقاله فوق لین فنگ مالک کارخانجات پوشاک در شهر گوانگجو در جنوب چین و اطراف آن است. در این کارخانه ها در ابتدا پوشاک برای مشتریان آمریکایی و اروپایی تولید می شد. در سال 2020 و با بسته شدن مرزها پس از شیوع پاندمی کووید-19 فنگ یک خط تولید جدید لباس زنانه را در شهر هانوی پایتخت کشور ویتنام راه اندازی کرد. او در ابتدا به دلیل این که دستمزد کارگران ویتنامی از نصف دستمزد ماهانه کارگران در گوانگجو کمتر بود خوشحال بود اما خیلی زود از این که سفارشات کمتری از سوی مشتریان خارجی دریافت می کند حیرت زده شد. سال گذشته او از فعالیت در ویتنام دست کشید و مجددا توجه خود را معطوف گوانگجو کرد.
او گفت: "در حال حاضر صحبت در مورد گسترش تجارت در خارج از کشور یا مهاجرت بی فایده است. هزینه های پایین نیروی کار و امتیازات مربوط به تعرفه های گمرکی با وجود پایین بودن تقاضا بی معنی به نظر می رسد."
به گفته شورای ملی نساجی و پوشاک چین خطرات عقب نشینی باعث از بین رفتن بخشی از 1/8 میلیارد دلاری شده که توسط تولیدکنندگان چینی هزینه شده بود چون آن ها به همسایگان آسیایی خود مانند ویتنام و تایلند روی آوردند.
مدیر کارخانه تولید جین واقع در گوانگ دونگ که برای بیشتر از بیست سال یک خط تولید در کامبوج را اداره می کند گفت که دستمزدی که در حال حاضر به کارگران خود در شهر ژونگ شان در جنوب چین پرداخت می کند تنها سی درصد بیشتر از دستمزد کارگران در کامبوج است. با این حال نرخ تولید در کارخانجات چین حدود 20 درصد بالاتر بوده و کارگران نیز کارآمدتر هستند.
در واقع چین تا حد زیادی با زنجیره جهانی پوشاک یکی شده است و حتی جابجایی کشورها چندان وابستگی آن ها را کاهش نمی دهد. برای مثال صنعت پوشاک ویتنام همچنان تا حد زیادی وابسته به مواد اولیه چینی نظیر دکمه، نخ، برچسب و بسته بندی است و تنها 30 تا 40 درصد این مواد از داخل ویتنام تامین می شود. حتی صنعت نساجی بنگلادش نیز وابستگی زیادی به چین دارد.
از سوی دیگر بنگلادش عملکرد بسیار خوبی حتی در دوره رکود اقتصادی جهانی داشته است. این کشور از نظر صادرات پوشاک بنگلادشی به بازارهای ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا نیز عملکرد خوبی داشته در حالی که سایر کشورها ضعیف عمل کرده اند. از سوی دیگر تولیدکنندگان پوشاک بنگلادشی در دوران پاندمی کووید نیز همچنان به تامین کالا برای خریداران خارجی می پرداختند.
با این حال افزایش صادرات پوشاک تهیه شده در داخل به این مقاصد نشان دهنده این بود که تقاضا برای محصول در میان این مشتریان به دلیل رقابت بر سر قیمت افزایش یافته است. بنابراین موضوع مهم این است تا چه میزان در بنگلادش امکان افزایش دستمزدها وجود دارد به نحوی که این کشور بتواند از نظر قیمتی نیز با چین رقابت کند. از سوی دیگر از آن جایی که کارخانجات تولید پوشاک که به کشورهای جنوب شرقی آسیا نقل مکان کرده بودند مجددا به چین بازگشتند، این احتمال برای بنگلادش وجود دارد که دیگر سفارشات خرید مازاد را که به آن امید بسته بود دریافت نکند.