استارتاپ سوییسی اکسیل در ژانویه 2025 اعلام کرد که قصد دارد بودجه ای به مبلغ 16 میلیون دلار برای افزایش مقیاس فناوری خود در رابطه با تخریب PFAS یا مواد پر و پلی فلورورآلکیل و نه فقط جداسازی آن ها از پساب ها اختصاص دهد.
به گزارش سرویس اطلاعرسانی نساجی امروز، به گفته فاجر مشتاق، موسس و مدیرعامل شرکت این بودجه به گسترش تیم کاری، ارتقای فناوری و افزایش ظرفیت پروژه کمک می کند و این امکان را فراهم می سازد تا فناوری ما برای تخریب PFAS در سراسر جهان به کار گرفته شود و تاثیرمان بر منابع آبی به حداکثر برسد.
توماس نیوارد، شریک اکسیل در کمپانی 360 کپیتال گفت: "فناوری اکسیل بر خلاف روش های قدیمی تنها مواد شیمیایی مضر را از پساب جداسازی نمی کند بلکه باعث تخریب دایمی آن ها می شود که این یک استاندارد جدید برای مقابله با بحران زیست محیطی است."
تخریب پر و پلی فلوروآلکیل ها
مدت زیادی است که صنایع درگیر از بین بردن مواد پر و پلی فلوروآلکیل از پساب ها هستند. روش های فعلی مانند فیلتراسیون و جذب تنها باعث خارج کردن این مواد از پساب ها و ورود آن ها به پساب های دیگر می شود و نیازمند انجام عملیات هزینه بر سوزاندن یا دفن زباله می باشد که خطر ورود دوباره مواد به محیط زیست از طریق خاک یا هوا را داشته و در نهایت یک چرخه بی انتها از آلودگی ایجاد می کند. در حالی که بعضی از فناوری ها قادر به تخریب مواد پر و پلی فلوروآلکیل می باشند اما مصرف بالای انرژی استفاده از این فناوری ها در مقیاس وسیع را از نظر مالی برای بسیاری از سازمان ها غیرممکن می کند.
با این وجود اکسیل ادعا می کند که فناوری آن نخستین روش اقتصادی و دایمی در جهان برای مقابله با آلودگی های ناشی از مواد پر و پلی فلوروآلکیل است. سیستم اکسیل بر خلاف روش های قدیمی که تنها مواد شیمیایی مضر را فیلتر و یا تغلیظ می کرد، ملکول های PFAS را تخریب کرده و با وجود مصرف انرژی حداقل 15 برابر کمتر نسبت به روش های تخریب جایگزین باعث حذف بیش از 99 درصدی این مواد می شود.
مشتاق می گوید: "در کل روش های تحلیلی نمی توانند حذف صددرصد PFAS ها را تایید کنند. فناوری اکسیل قادر است با بهینه سازی زمان تخریب و بارگذاری کاتالیست مواد PFAS را تا پایین تر از محدوده تشخیص از بین ببرد. این بدان معناست که هرگونه آثار به جا مانده از این مواد فراتر از محدوده اندازه گیری است. در بعضی مواد میزان تخریب در روش ما فراتر از چیزی است که ابزارهای فعلی قادر به تشخیص آن هستند."
فرایند سه مرحله ای این سیستم ترکیبی از جزء جزء کردن کفی، تخریب کاتالیزوری و نظارت در لحظه توسط فرایند یادگیری ماشین می باشد. تمامی این مراحل در یک سیستم مدولار انجام می شود و در نتیجه دیگر نیازی به دورریختن دوباره ضایعات از طریق سوزاندن یا دفن کردن در زمین نمی باشد. در جایی که روش های قدیمی نیازمند چند هفته تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی هستند، سیستم اختصاصی نظارت اکسیل قادر به ارایه بازخورد فوری و بهینه سازی مداوم فرایند می باشد.
مشتاق اضافه می کند: "کاتالیزور به ثبت رسیده اکسیل محرک فرایند تخریب مواد PFAS می باشد.کاتالیزور با تبدیل انرژی حاصل از تلاطم آب به واکنش های شیمیایی موثر باعث تجزیه این مواد و تبدیل آن ها به محصولات معدنی بی ضرر نظیر یون های فلورید(F-) و دی اکسید کربن(CO2)می شود."
تاسیس
استارتاپ اکسیل توسط مشتاق و سیلوان استافرت در موسسه فناوری فدرال زوریخ تاسیس شده است. مشتاق دکترای تخصصی خود را در زمینه میکرو و نانوسیستم ها با تمرکز بر اصلاح آب گرفته و کمبود آبی که در جوانی تجربه کرده الهام بخش او بوده است. استافرت نیز دارای دکترای تخصصی در زمینه مهندسی فرایند و مکانیک می باشد. مشتاق در زمان کودکی خود وقتی شیر آب را باز می کرد همیشه این سوال را از خود می پرسید که آیا این آب سالم است؟ امروزه همین سوال برای جوامع جهانی پیش می آید و علت آن مواد شیمیایی همیشه سمی PFAS است که در همه چیز مورد استفاده قرار می گیرند از تابه های نچسب گرفته تا فوم های آتش نشانی و منسوجات که باعث آلودگی منابع آبی در سطح هشدار شده است.
آن ها با درک این که روش های نوآورانه برای تصفیه آب به این زودی وارد بازار نمی شوند، اقدام به توسعه یک فناوری برای تخریب دایمی مواد شیمیایی در چند دقیقه کرده اند. آن ها عقیده دارند که این فناوری می تواند دنیا را تغییر دهد اما چه می شد اگر روش جدید از آزمایشگاه به دنیای واقعی راه پیدا می کرد. این دو نفر در طول تنها چند سال اکسیل را از ایده نوآورانه به اجرا تبدیل کرده اند. شرکت رشد کرد و به یک تیم 26 نفره تبدیل شد، بیش از 20 پروژه مشتریان را کامل کرد و توسط سازمان های معتبری از جمله Swiss Technology Award، SEIF و WEF's Uplink Top Innovators به رسمیت شناخته شد.
دور جدید سرمایه گذاری مجموع بودجه شرکت را به 26 میلیون دلار رساند که شامل سرمایه گذاری غیرتسهیمی از طریق کمک های مالی و جوایز می شود. مشتاق می گوید: "دو سال پیش اکسیل از ما دو موسس و یک ایده بزرگ تشکیل می شد که همان خلاص شدن دایمی از مواد شیمیایی موجود در پساب ها بود. امروز این ایده ثابت شده، اجرایی شده و آماده پیاده سازی و اجرا در مقیاس بزرگ است. سرمایه گذاری اخیر این امکان را به ما می دهد تا فناوری خود را به بخش های صنعتی و جوامعی که به آن نیازمند هستند، عرضه کنیم. از سرمایه گذاران قدیمی و جدید خود قدردانیم که به ما ملحق شدند تا بتوانیم آب تمیز را به یک واقعیت برای همگان تبدیل کنیم."
تصفیه پساب تاثیرگذار
اثربخشی فناوری جدید در بخش های کاربردی مختلفی به اثبات رسیده است. استفاده از این فناوری در تصفیه آب های زیرزمینی باعث کاهش غلظت PFAS از ng/l 8700 به زیر ng/l 14 می شود. به کارگیری آن در تصفیه آب حاصل از خاک شویی باعث حذف 8/99 درصد یازده گونه مختلف از PFAS می گردد. در بررسی استفاده از این فناوری برای یکی از مشتریان صنعتی شاهد حذف 98 درصد از PFAS زنجیر کوتاه و کاهش غلظت تری فلورواستیک اسید تا 96 درصد بوده ایم. مهم تر از همه این که اکسیل در ماه نوامبر نخستین سیستم مقیاس کامل خود را در سوییس برای تصفیه 10 متر مکعب آب زیرزمینی آلوده در ساعت در کمتر از kWh/m3 1 به کار گرفت.
در فناوری اکسیل زمان بندی از اهمیت زیادی برخوردار است. گسترش موج دعاوی حقوقی مرتبط با مواد PFAS و تسویه حساب های چند میلیارد دلاری در آمریکا شرکت ها را برای به کارگیری روش های پیشگیرانه تحت فشار می گذارد. قوانین سختگیرانه در اتحادیه اروپا و آمریکا تقاضا را برای فناوری های تصفیه پیشرفته که رعایت قوانین را تضمین کرده و میزان مسئولیت شرکت ها را به حداقل برساند، افزایش داده است. داده های جدید به دست آمده از Forever Lobbying Project نشان می دهد که هزینه عمل نکردن و انفعال سرسام آور است-هزینه پاک کردن آب و خاک اروپا از آلاینده های PFAS می تواند 100 میلیارد یورو در سال باشد که مجموع آن در بیست سال آینده 2 تریلیون یورو می شود.
مشتاق می گوید: "در اکسیل تمرکز ما بر روی بازار اروپاست، جایی که آلودگی با مواد PFAS گسترش یافته و صنایع به صورت فعال در جستجوی راهکار می باشند. با این حال در بازار آمریکا نیز به دلایل مشابه پتانسیل زیادی وجود دارد."
با این وجود با آغاز دوران ریاست جمهموری دونالد ترامپ این ترس وجود دارد که ایالات متحده با توجه به تصمیم تاریخی که ترامپ در دوره قبلی ریاست جمهوری خود گرفته بود، در زمینه راهکارهای پایدار برای صنایع چند گام به عقب بردارد. با این وجود اکسیل می گوید: "آلودگی های ناشی از مواد PFAS صرف نظر از تغییرات سیاسی یک موضوع مهم می باشد که در این دوره مورد توجه قرار گرفته است. امروزه مردم به دنبال روش های تصفیه موثر هستند و صنایع نیاز به انجام اقدام مناسب را درک کرده اند. در حالی که قوانین سختگیرانه و حمایت سیاسی باعث شتاب گرفتن به کارگیری فناوری های جدید شده، افزایش حمایت های مردم و جامعه به این معناست که اصلاح PFAS ماندگار است."
اکسیل قصد دارد در پنج سال آینده 100 میلیون لیتر آب آلوده را از آلاینده ها پاک کند. مشتاق در این باره می گوید: "ما عقیده داریم که با توجه به خطراتی که مواد پر و پلی فلوروآلکیل برای محیط زیست و سلامت ما دارند، حذف تدریجی آن ها ضروری اما زمان بر است. بسیاری از فرایندهای تولیدی و صنایع به شدت وابسته به PFAS ها هستند. در بعضی موارد نظیر ابزار پزشکی، هوافضا و نیمه رساناها نیز هنوز جایگزین مناسبی برای این مواد وجود ندارد.
هرچند که اکسیل در حال حاضر با هیچ شرکتی در بخش نساجی و پوشاک کار نمی کند اما قصد دارد تا راهکارهای خود را در صنایع مختلف گسترش دهد. علت این که هنوز همکاری با شرکت های نساجی و پوشاک صورت نگرفته این است که اکسیل عقیده دارد این صنایع در شناسایی و به کارگیری جایگزین های فاقد PFAS پایدار در محصولات خود کاملا فعال هستند. در نهایت اکسیل قصد دارد بازیابی و محافظت آب های سراسر جهان در برابر این مواد همیشه شیمیایی را ادامه دهد."