رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران، از شهرهاي دورافتاده به عنوان مقصد «استوك‌ها» خبر داد.
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که با مراجعه به برخی از فروشگاه‌های پوشاک به قسمت‌هایی بر بخورید که اجناس استوک (کالایی که معیوب شده كه از قیمتش کاسته شده است) در آنجا قرار داده شده باشد. ممکن است مدلش را نپسندید یا سایز شما نباشد، اما کم نیستند افرادی که قصدشان از ورود به این فروشگاه‌ها، همین لباس‌های استوک ارزان‌قیمت است. وقتی پای درددل بسیاری از فروشندگان پوشاک می‌نشینید می‌گویند تمایل به خرید این اجناس یا لباس‌های زده‌دار افزایش یافته و آن را به کاهش قدرت خرید مردم نسبت می‌دهند. هستند افرادی که اکنون در چنگال بی‌کاری و فقر گرفتار شده‌اند و تنها راه چاره را در خرید اجناس دست‌چندم و زده‌دار می‌بینند؛ هم به خواسته‌شان می‌رسند و هم به قول قدیمی‌ها مي‌توانند با وصله‌وپینه یا کهنه را نوکردن، نونوار شوند و برای این نونواری پول کمتری هم بدهند.
برندهای معتبر اعتبار خود را مخدوش نمی‌کنند
هرچند محمود نبوی، رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران، در گفت‌وگوی خود با «شرق» تمایل خریداران را برای خرید لباس‌های زده‌دار رد می‌کند و می‌گوید اولین‌بار است که چنین خبری را می‌شنود، اما می‌گوید ممکن است در بخش‌های توزیع پوشاک چنین خبرهایی باشد. او می‌گوید: در میان تولیدکنندگان برند ایرانی چنین اتفاقی تابه‌حال به گوش نخورده است، زیرا برندهای معتبر اعتبار خود را با چنین اقداماتی مخدوش نمی‌کنند.
خرید محرمانه لباس‌های زده‌دار
او ادامه می‌دهد: ممکن است کسی تمایل به خرید لباسی داشته باشد، اما وسعش نرسد. بنابراین حاضر به خرید لباس زده‌دار شود و محرمانه از فروشنده بخواهد اگر لباس زده‌دار دارد با قیمت پایین‌تری به او بفروشد.
فروشندگان استوک‌فروش
نبوی می‌گوید تمایل به خرید اجناس زده‌دار زیاد نشده بلکه مشتری‌ها بیشتر به‌دنبال اجناس ارزان‌تر هستند. او به نمونه‌ای اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: معمولا در فروشگاه‌ها قسمتی وجود دارد که اجناس استوک در آنجا قرار داده میشود. مثلا از مدلی فقط یک نمونه مانده یا تک‌سایز است یا لکه‌ای بر لباس وجود دارد. آنها را در قسمتی قرار می‌دهند و با قیمت ارزان‌تر از قیمت اصلی می‌فروشند. او با تأکید بر کاهش قدرت خرید مردم در سال‌‌های اخیر می‌گوید: به همین دلیل است که فروش فروشگاه‌ها و میزان تولید پوشاک کاهش یافته و تولیدی‌ها به‌جای تولید صددرصدی با ٣٠درصد توان، تولید می‌کنند.
برندهای زده‌دار، راهی شهرستان‌های دورافتاده می‌شوند
رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران همچنین به تجربه‌ای در تولید پوشاک برند ایرانی نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: معمولا در سال مقداری لباس استوک برای تولیدی‌های پوشاک برند باقی می‌ماند. به این صورت که بعد از تولید پوشاک در خط تولید، در قسمت کنترل کیفیت مشاهده میشود در تعدادی از پوشاک، نخ لباس در رفته، زیپ خراب است یا پارچه زدگی داشته یا... که یا امکان اصلاح آن نیست یا اصلاح آن برای آنها، مقرون‌به‌صرفه نیست. در این صورت این افراد این لباس‌ها را اهدا می‌کنند یا مشتریان شهرستان‌های دور اقدام به خرید این لباس‌ها می‌کنند.
برندهای بی‌لیبل
او تأکید می‌کند: اگر پوشاک موردنظر، برند باشد لیبل را از روی آن برمی‌دارند که به برند ضربه نخورد و به تعداد محدودی، این لباس‌ها را برای مناطقی که اگر لباس زده‌دار هم بپوشند برای آنها تفاوتی نمی‌کند، می‌فروشند. وقتی از او درباره چگونگی خرید این پوشاک از سوی شهرستان‌های دورافتاده سؤال می‌کنیم، می‌گوید: یک عده در بازار هستند که معمولا در خیابان دست‌فروشی می‌کنند. آنها به تولیدی می‌آیند و می‌پرسند جنس استوک دارید یا نه و اگر تولیدکننده محصولات زده‌دار داشت و با چنین درخواستی روبه‌رو شد، برخی از آنها با این افراد بر قیمتی توافق می‌کنند و این لباس‌ها به‌این‌ترتیب سر از شهرهای دورافتاده درمی‌آورند.
واسطه‌های برندفروش
نبوی ادامه می‌دهد: آن فرد، لباس را می‌برد و خود توزیع می‌کند. زیرا افراد این شهرستان‌ها چنین مکان‌هایی را نمی‌شناسند که خود وارد عمل شوند. بنابراین این واسطه‌ها این اجناس را در جمعه‌بازار، شنبه‌بازار و بازارهایی از این دست بساط می‌کنند و ساکنان این مناطق اغلب محروم با مراجعه به آن مکان‌ها به این محصولات دسترسی پیدا می‌کنند. در راسته خیابان جمهوری و خیابان سعدی و بسیاری از مناطقی که در آنها لباس‌های مجلسی به فروش می‌رسد، کم نیستند فروشندگانی که یا به قول خود مگس می‌پرانند یا خریداران محصولاتشان دیگر وقعی به این نمی‌نهند که لباسی که می‌خرند زدگی داشته باشد. آنها بیشتر به‌دنبال آن هستند که آن لباس را حتی زده‌دار بخرند البته به شرط اینکه قیمت‌ها نیز شکسته شود. نوعی توافق نانوشته میان فروشندگان و خریداران پوشاک اکنون وجود دارد که حالا که قدرت خرید کم است با چنین خریدهایی نه سیخ بسوزد و نه کباب. هم جنس فروخته میشود و هم خریدار که قدرت خریدش را از دست داده، صاحب پوشاکی که چندی است به‌دنبال آن بوده، میشود گویا بیش از آنکه رکود و فقر دامنگیرش سر از دامان این مردم بردارند، این مردم هستند که به هر ترتیبی حتی این رکود را دور می‌زنند.
استوک‌های آخر شب
رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران به موارد دیگری هم اشاره می‌کند که البته آنها را تولید داخل نمی‌داند. نبوی در گفت‌وگویش با «شرق» به دست‌فروشانی اشاره می‌کند که ١١شب به‌بعد در برخی از مکان‌های حتی شهرهای بزرگ بساط می‌کنند و لباس‌های تاناکورا و دست‌دوم خود را که اغلب از کشورهای دیگر با کیفیت پایین وارد کشور شده، بر چوب‌لباسی آویزان کرده و می‌فروشند. چنین تجربه‌ای که از سوی این مقام مسئول مطرح میشود را حتی می‌توان در یکی از مطرح‌ترین نقاط تهران یافت. وقتی روز جمعه به پایانه آزادی یا همان ترمینال غرب مراجعه کنید خواهید دید که چگونه تعداد دست‌فروشان اجناسی که اغلب پوشاک و کفش را برای فروش انتخاب کرده‌اند حتی از تعداد خریدارانشان هم بیشتر است. این شاید نمونه‌ای از رکودی باشد که به شیوه‌ای خاکی در کف خیابان‌ها خود را به نمایش می‌گذارد و اغلب خریداران آن اجناس نیز، مردمی هستند که آن‌قدر قدرت خرید ندارند که نیازهای خود را با مراجعه به مغازه‌ها و فروشگاه‌های پوشاک که کیفیت قابل قبولی دارند، تأمین کنند و به اجبار سختی و بار زندگی، اجناس استوک و زده‌دار را انتخاب کرده و به این شیوه، صورت خود را با سیلی سرخ می‌کنند. /ب