ایران برای بهدست آوردن بازار منسوجات روسیه تلاش میکند. هفته گذشته هیاتی ۳۵ نفره از فعالان صنعت نساجی ایران و نمایندگان مراکز تجاری فعال در این زمینه برای بازاریابی و ارزیابی شرایط بازار روسیه در سفری به این کشور به گفتوگو و رایزنی با مقامات روس درباره توسعه همکاریها پرداختند.
این هیات اقتصادی از نمایشگاه منسوجات روسیه بازدید کرده و در دیدار با معاون رییس اتاق بازرگانی مسکو و جمعی از واردکنندگان محصولات نساجی راههای توسعه همکاریها و پیوندهای تجاری در عرصه منسوجات و پوشاک را بررسی کردند. پیش از آغاز اختلافات ترکیه و روسیه، ترکیه حدود ۵۰ درصد بازار صادراتی نساجی این کشور را با ایجاد کنسرسیوم و شرکتهای بزرگ صادراتی در اختیار داشت. شرایط پیش آمده پس از تیرگی روابط ترکیه و روسیه، که روسها را بر آن داشت که سهم ترکیه را در بازار صادراتی خود به حداقل برسانند، فرصت مغتنمی را در اختیار ایران گذاشته تا سهمی از بازار منسوجات این کشور را از آن خود کند. پیش آمدن شانس و فرصتی که باید از آن به نحو احسن استفاده شود، موضوع مهمی است اما مهمتر از آن قابلیت و توانایی تولید محصولات صادراتمحوری است که بتواند جایگاه خود را در بازار روسیه پیدا کرده و از قدرت رقابت برخوردار باشد. در غیر این صورت اگر در آغاز، کالای ایرانی در بازار صادراتی روسیه حضور یابد اما این حضور قدرتمند و با رعایت استانداردهای کشور مقصد نباشد، روند صادراتی پایان یافته و حتی مشکلاتی را نیز برای سایر کالاهای صادراتی ایران به وجود میآورد.
کار گروهی دشوار است
مهدی یکتا، دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران در گفتوگو با صمت با بیان اینکه هفته آینده هیات دیگری نیز از نمایندگان این اتحادیه بازار روسیه را از نزدیک بررسی خواهند کرد، خاطرنشان میکند: همچنین این هیات مقدمات برگزاری نمایشگاه اختصاصی ایران در روسیه شامل صنایع نساجی، غذایی، دارویی و پتروشیمی را مهیا میکند که این نمایشگاه در تاریخ ۲۲ اردیبشهت برگزار خواهد شد. وی با بیان این مطلب که در زمینه صادرات محصولات نساجی به روسیه دو نکته مطرح است، تصریح میکند: یک ظرفیت بسیار خوب در این کشور برای ایران مهیا شده، این یک روی سکه است و روی دوم سکه این است که ما چقدر میتوانیم از این شرایط فراهم آمده استفاده کنیم که این مسئله به عوامل مختلفی بستگی دارد.
یکتا با اشاره به اینکه خوشبختانه گامهایی از سوی دولتهای دو کشور در راستای تسهیل روابط تجاری، کاستن از بروکراسی اداری، سهولت حملونقل، برقراری روابط بانکی و راهاندازی پوشش بیمهای ضمانت صادرات در حال برداشته شدن است، بیان میکند: اینها خبرهای خوبی است که میتواند به در اختیار گرفتن سهم بیشتری از بازار کمک کند. به گفته وی بخشی از موضوع هم به ظرفیت و توانمندیهای واحدهای داخلی برمیگردد، این نکته و مهیا شدن شرایط در کنار هم کمک میکند که حضور خود را در روسیه قویتر کنیم.
دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران با بیان اینکه در بخش فرش ماشینی و کفپوش میتوانیم جایگزین ترکیه در روسیه شویم اما در بخش پوشاک خیر، خاطرنشان میکند: ما در زمینه تولید پوشاک توانمند هستیم اما به زودی نمیتوانیم جایگزین ترکیه در بازارهای صادراتی شویم و بهطورقطع دستیابی به این امر زمان بر خواهد بود.
وی با بیان اینکه پارچه پردهای، پارچه رومبلی و موکت نیز بخشهایی از صنعت نساجی هستند که میتوانند از شرایط فراهم شده در روسیه استفاده کنند، بیان میکند: در بخش پوشاک هم در حد توان کشور میتوانیم صادرات محدودی که به کشورهای دیگر داریم را ارتقا دهیم. یکتا همچنین درباره ایجاد کنسرسیوم صادراتی برای حضور در بازار روسیه میگوید: کار گروهی در کشور ما سخت است اما تا وارد بازار روسیه نشده و شرایط را از نزدیک بررسی نکنیم نمیتوانیم تصمیم قطعی بگیریم.
قابلیت صادرات نخ
احمد کیمیایی اسدی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران نیز در گفتوگو با صمت اظهار میکند: با شرایط ویژهای که در روابط ترکیه و روسیه رخ داده، موضوع حضور ایران در بازار منسوجات این کشور میتواند مطرح شود، اما آنچه به نظر میرسد این است که کیفیت محصولات نساجی و سایر کالاهای ترکیه بیشتر مورد تایید روسیه است. وی در ادامه با اشاره به اینکه روسیه با کشورهای دیگری که پیش از این مقصد صادراتی ایران بوده، تفاوت دارد، ادامه میدهد: پیش از این به صادرات با یک نگاه محلی و منطقهای نگریسته میشد و کشورهای همسایه به دلیل مسائل سیاسی و امنیتی به کیفیت و استاندارد توجه چندانی نشان نمیدادند و در بسیاری از موارد این کشورها از نظر صنعتی از ما ضعیفتر بودند و صادرکنندگان دقت و کنترل بالایی در محصول صادراتی خود نداشتند. کیمیایی با بیان اینکه روسیه از ابرقدرتهای منطقه و جهان است، کیفیت بالا را از شرایط اصلی صادرات به این کشور دانسته و اظهار میکند: جاگیری مناسب در بازار بزرگ روسیه زمانبر است و باید کیفیت محصولات خود را ارتقا دهیم زیرا کالاهایی که صادر میکنیم با محصولات مشابه اروپایی مقایسه خواهد شد. این فعال عرصه نساجی کشور معتقد است: ایران در صادرات نخ که یک کالای واسطهای در تولید منسوجات است نسبت به کالای تمام شده بهتر میتواند عمل کند و توان رقابت دارد زیرا مواد اولیه آن تولید داخل است، اما در بخش تکمیل و بافندگی ماشینآلات ما بروز نبوده و در سطح ماشینآلات مورد استفاده در ترکیه و اروپا نیستند. وی با بیان اینکه اگرچه نخ خام قیمت تمام شده پایینتری در ایران دارد اما ارزش افزوده کمتری نیز نسبت به کالای نهایی ایجاد میکند، ادامه میدهد: نقطه ضعف اصلی در ماشینآلات نساجی است که سرعت پایینی در تولید دارند، قیمت تمام شده را بالا میبرند و از دقت و ظرافت کافی برخوردار نیستند و سرمایهگذاری نیز در بخش ماشینآلات انجام نشده است.
شرط اصلی، قیمت تمام شده
علیمردان شیبانی، نایب رییس انجمن صنایع نساجی ایران نیز به صمت میگوید: اگر کیفیت، تنوع و قیمت تمام شده کالای نهایی نساجی قابل رقابت با کالای سایر کشورها ازجمله ترکیه باشد، به طور قطع اکنون شرایط بسیار خوبی برای صادرات محصولات نساجی ایران به بازار روسیه ایجاد شده است. وی در ادامه با اشاره به اینکه کیفیت محصولات تولید داخل نیز باید رقابتپذیر باشد، اظهار کرد: در زمینه کیفیت معتقدم در کشور ماشینآلات، صنعتگران و مواد اولیه بسیار خوبی وجود دارند و دلیلی برای نگرانی در این بخش وجود ندارد. فراموش نکنیم که روزگاری نهچندان دور پارچههای تولیدی کارخانههای مقدم لباس پلیس کشور انگلیس بود. شیبانی در ادامه با بیان اینکه به طور قطع از مد و طراحی روز جهان بسیار عقب هستیم، اظهار کرد: محصولی که برای بازار صادراتی تولید میشود باید سلیقه مصرفکنندگان آن بازار را تامین کند. در غیر این صورت مصرفکنندگان به سمت تولیدکنندگانی خواهند رفت که محصولات آنها به سلیقهشان نزدیکتر باشد. وی معتقد است به دلیل عوامل بسیاری مانند بهرههای بالای بانکی، قوانین دستوپاگیرکار و سخت و زیانآور، مالیات ارزش افزوده، بالابودن حق بیمههای اجتماعی و تعطیلات زیاد بهویژه در وسط هفته قیمت تمام شده محصول نهایی نساجی درکشور بالا میرود و در این صورت قابل رقابت با محصولات مشابه خارجی که در بازار روسیه و دیگر کشورها وجود دارد، نخواهد بود؛ مگر اینکه همگی دست به دست هم دهیم و این هزینههای سر بار را به حد معقولی که در همه جای دنیا جاری است برسانیم. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در ادامه خاطرنشان میکند: گرچه به دلایل سیاسی این روزها روابط تجاری ترکیه و روسیه کمرنگترشده اما به طورقطع راههای دیگری خواهد بود که همچنان محصولات نساجی ترکیه با قیمت تمام شده پایینتر و کیفیت بهتر وارد بازار این کشور شود.
وی با اشاره به اینکه باید تمایل خرید محصولات ایرانی را در کشورهایی که میخواهیم هدف صادراتی باشند برانگیزیم، اظهار کرد: برای اینکار بهطور قطع فعالیت فرهنگی مورد نیاز است. نمیتوانیم با داشتن روابط فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کمرنگ و گاهی مشکلدار انتظار داشته باشیم که بازار مصرف آن کشور را هدف کالای صادراتی خود قرار دهیم.