بنا بر گزارش بلومبرگ تا ۱۵ سال آینده بسیاری از کشورهای جهان در رده اقتصادهای بزرگ قرار می‌گیرند که از نظر اقتصادی از امریکا بی‌نیاز هستند.
در این فهرست نام ۲۰ کشور به چشم می‌خورد و اندونزی نیز به عنوان سیزدهمین اقتصاد بزرگ جهان در سال ۲۰۳۰ میلادی از رشد ۲ درصدی تولید ناخالص داخلی بهره‌مند خواهد شد. اما بی‌شک رسیدن به این جایگاه نیازمند رشد صنایع و تولیدات داخلی خواهد بود و در این میان، نساجی به عنوان صنعت اصلی اندونزی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
نام اندونزی را می‌توان در رده چهارم جدول پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان جست‌وجو کرد. این کشور پرجمعیت آسیایی عمده رشد اقتصادی خود را مدیون صنایعی همچون نساجی و پوشاک است که توانسته بازار این کشور را برای خریداران داخلی و خارجی جذاب نگه دارد، اما با این حال اندونزی همچنان به دنبال افزایش سهم خود از این بازار چند میلیاردی است.
صنعت نساجی اندونزی نیز مانند تمامی صنایع در سراسر جهان با مشکلاتی مواجه است. در میان این مشکلات افزایش هزینه‌های تولید برای فعالان این صنعت بیش از همه به چشم می‌خورد چرا که این افزایش هزینه به معنای سخت‌تر شدن زمینه رقابت با تولیدکنندگان خارجی است. همین امر سبب شده تا به دنبال یافتن راهی برای کاهش هزینه‌های جاری، روی آوردن به نوسازی از طریق بروزرسانی دستگاه‌ها براساس فناوری روز، استفاده از نیروی کار ماهر و ایجاد زیرساخت‌های بهتر تا حدودی کفه ترازوی رقابت را به سوی تولیدکنندگان اندونزیایی سنگین کند. با این حال هنوز هم نیاز به ماشین‌آلات جدید، دانش فنی و نیز سرمایه بیشتر برای حفظ جایگاه رقابتی این کشور در صنعت نساجی به وضوح حس می‌شود.
مهم‌ترین صنعت تولیدی اندونزی
صنعت نساجی اندونزی در سال ۲۰۱۲ میلادی زمینه‌ساز فعالیت بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر شد و بنا بر آمار ارائه شده از سوی سازمان ملی آمار اندونزی، مهم‌ترین صنعت تولیدی این کشور نام گرفت. صنعتی که ۲ درصد از تولید ناخالص ملی و بیش از ۷ درصد از کل صادرات این کشور را به خود اختصاص داد. صادرات صنایع نساجی اندونزی به طور متوسط سالانه رشد ۵ تا ۶ درصدی دارد و همین موضوع نام این کشور را در میان ۱۰ تولیدکننده بزرگ منسوجات جهان قرار داده است. اندونزی صاحب بیش از ۲ هزار و ۹۰۰ واحد نساجی است که به کمک هم توانسته‌اند ارزش این صنعت را به بیش از ۶ میلیارد دلار برسانند.
بیشتر کارخانه‌ها و کارگاه‌های نساجی اندونزی در نزدیکی پایتخت این کشور یعنی جاکارتا و نیز جزیره جاوا قرار دارد، اما در سایر نقاط این کشور نیز کارگاه‌های زیادی به طور پراکنده به چشم می‌خورد.
تولیدکنندگان منسوجات اندونزی بخشی از مواد اولیه خود را از پنبه‌های داخلی تامین می‌کنند و همین باعث شده تا نوسان قیمت جهانی تاثیر کمتری بر صنایع نساجی این کشور بگذارد. البته به دلیل حجم بالای تولیدات نساجی، بخشی از نیاز به مواد اولیه از کشورهایی همچون برزیل، امریکا و استرالیا به اندونزی صادر شده و درنهایت به عنوان نخ، پارچه یا لباس از مرزهای این کشور صادر می‌شود. در این میان چین و ژاپن خریداران اصلی نخ اندونزی و امریکا، اروپا و ژاپن مشتریان عمده صنایع نساجی و پوشاک اندونزی هستند.
همگامی با استانداردهای بین‌المللی
درحال‌حاضر بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ منسوجات و پوشاک اندونزی با پیروی از استانداردهای بین‌المللی و قوانینی همچون حفظ محیط‌زیست، به دنبال جذب سرمایه‌گذار خارجی هستند. عمده منسوجات این کشور به کشورهای دیگر جهان صادر می‌شود اما با این حال ظهور رقیب قدرتمندی همچون چین که خود خریدار منسوجات اندونزی است، تا حدودی بر بازار این کشور اثر گذاشته است.
رقابت با محصولات ارزان‌قیمت چینی با کیفیتی مشابه، زمینه‌ساز افزایش فشار بر تولیدکنندگان شده به طوری که افزایش تعرفه‌های برق و هزینه‌های کارگری در کنار فضای بسته رقابتی باعث شد تا در بازه زمانی سال‌های ۲۰۱۳ و۲۰۱۴ میلادی شرکت‌های بسیاری با مشکل تامین هزینه مواجه شوند. در این میان یکی از راهکارهای حفظ جایگاه رقابتی ادغام شرکت‌های کوچک و ایجاد شرکت‌های بزرگ‌تر است تا روند توسعه این صنعت با مشکل مواجه نشود. علاوه بر این در طول یک سال گذشته بیش از ۶۰ شرکت نساجی در این کشور با هدف کاهش هزینه‌های جاری از شهرک‌های صنعتی جاکارتا به شهرک‌های اطراف جاوا نقل مکان کردند تا بتوانند از امکاناتی همچون هزینه نیروی کار و هزینه تاسیسات پایین‌تر برخوردار شوند.
در کنار تمامی این راهکارها کارگران اندونزیایی که از میزان دستمزد خود ناراضی بودند دست به اعتراض‌های پیاپی زدند که نتیجه آن کاهش تولید منسوجات اندونزیایی و بالا رفتن هزینه‌های جاری بود. این موضوع به زنگ خطری در میان سرمایه‌گذاران نساجی اندونزی تبدیل شد و آنان را بر سر دوراهی تامین رضایت کارگران یا از دست دادن خریداران در مقابل رقیبی همچون چین قرار داد.
تجدید حیات نساجی اندونزی
راه‌حل مقابله با بحران اعتصاب کارگران، کاهش نیروی کار در کنار افزایش دستمزدها بود که سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان را متوجه لزوم نوسازی ماشین‌آلات و تجهیزات کرد. دولت اندونزی با هدف تجدید حیات این صنعت از تغییر ماشین‌آلات فرسوده استقبال کرد و از ارائه مشوق‌های مالی در این صنعت خبر داد. خبری که باعث افزایش همکاری فناوریکی میان شرکت‌های داخلی و خارجی شده و زمینه انتقال دانش فنی را فراهم آورد.
در کنار دولت این کشور، لزوم حمایت بانک‌های داخلی از صنعتگران به چشم می‌خورد، اما بانک‌های اندونزی اغلب علاقه‌ای به حمایت از این روند نشان نداده و تنها در صورت ارائه تسهیلات با نرخ بهره بالا حاضر به حمایت از صنعت نساجی هستند.
همین امر سبب شده تا دروازه‌های اندونزی به روی سرمایه‌گذاران خارجی گشوده و زمینه حضور آنان در صنایع نساجی این کشور فراهم شود. این فرصت می‌تواند زمینه‌ساز احیای نساجی اندونزی شود و میزان تولید و فروش را نیز افزایش دهد.
دولت اندونزی امیدوار است با ارائه طرح‌های تشویقی و حضور سرمایه‌گذاران خارجی، این صنعت تا سال ۲۰۳۰ میلادی به درآمد ۷۵ میلیارد دلاری دست یابد و سهم خود را از ۲ درصد بازار جهانی به ۵ درصد افزایش دهد. علاوه بر این اندونزی امیدوار است تا پایان سال ۲۰۱۶ میلادی گسترده‌ترین بازار جامعه اقتصادی «آ سه آن» را ازآن خود سازد و این سهم تنها با تکیه بر نساجی به عنوان قوی‌ترین صنعت اندونزی امکان‌پذیر خواهد بود. هرچند در این میان رقبای قدرتمندی مانند ویتنام وجود دارند که با هزینه‌های پایین تولیدی زمینه رقابت را دشوارتر می‌سازند چراکه بر اساس آمار منتشر شده افزایش صادرات منسوجات و پوشاک از کامبوج و ویتنام در سال ۲۰۱۵ میلادی به کاهش ۱۰ درصدی صادرات این محصولات از اندونزی منجر شد.
بنا بر این گزارش دستیابی به رتبه ۱۳ در میان ۲۰ اقتصاد برتر سال ۲۰۳۰ میلادی، اندونزی را بیش از پیش به صنایع بزرگی همچون نساجی وابسته می‌کند. صنعتی که اکنون در حال عبور از بحران رقبای نوظهور خود در سطح منطقه اقتصادی «آ سه آن» است و برای دستیابی به چشم‌انداز تعیین شده نیازمند بودجه‌هایی در قالب حمایت‌های دولتی و سرمایه‌گذاران خارجی است تا بتواند هزینه‌هایی همچون نوسازی ماشین‌آلات و دستمزد نیروی کار را جبران کند.
منابع:
Gbg indonesia
Asia Nikkei