نگاهی به زندگی سید صادق سبزواری بنیانگذار کاچیران که در 92سالگی درگذشت.
40 روز از درگذشــت حاج سید صادق سبزواری، روحانی کارآفرین که بســیاری او را به عنوان پایه‌گذار صنعت تولید چرخ خیاطی می‌شناسند، سپری شــد.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از آینده نگر، کارآفرینی که در سال 1305 در شــهر اهواز به دنیا آمد و از همان کودکی هم با کســب و کار و خرید و فروش چرخ خیاطی آشنا شد، زیرا پدرش نمایندگی فروش چرخ‌های خیاطی هسکوارنا را در اختیار داشت که یکی از برندهای مشــهور و شناخته‌شده چرخ خیاطی در آن زمان بود.
خانواده صادق سبزواری مذهبی بودند و همین شد که در سال 1314 و به دلیل اجرای قانون کشف حجاب از سوی رضاشاه و در زمانی که سید صادق حدود 10 ســال داشــت به عراق مهاجرت کردند.
زندگی در عراق و وجود حوزه‌های علمیه مشــهور باعث شد که سید صادق جذب دروس مقدماتی مذهبی شود، البته او همچنان پدرش را در کار و کاسبی همراهی می‌کرد.
در آن زمان پدرش باتوجه به تجربه‌ای که در ایران داشــت به امر فروش و تعمیرات ماشــین‌آلات دوخت مشغول شد و توانست برای خودش شهرتی دســت و پا کند.
پدر سید صادق سبزواری همزمان با تحصیل فرزندش در مدارس مذهبی، علاقه بسیاری داشــت که او دنباله‌رو خودش باشد و کار فروش و تعمیرات ماشــین‌آلات دوخت را یاد بگیرد.
سید صادق سبزواری از جوانی و باتوجه به سن بالای پدر مسئولیت خانواده را برعهده گرفت. اما زندگی خانواده سبزواری در عراق ادامه پیدا نکرد و روی خوش به خود نگرفت زیرا با روی کار آمدن حزب بعث و صدام حسین شرایط زندگی و کار برای آنها سخت شد و به همین دلیل هم تصمیم گرفتند به ایران بازگردند و همهچیز را از اول شروع کنند.
سید صادق سبزواری دوباره مغازه فروش چرخ خیاطی راهاندازی کرد و در مدت 10 ســال توانست دوباره میزان فروشش را از 24 دستگاه در سال به 24 هزار دستگاه برساند و به بزرگترین فروشنده چرخ خیاطی در ایران تبدیل شود.
فکر تولید
ســید صادق ســبزواری باوجود اینکه یکی از فروشندگان اصلی چرخ خیاطی در بازار ایران بود و نمایندگی شرکتهای مهم را در اختیار داشت، به خصوص برندهای اروپایی و ژاپنی، اما همیشه به یک نقطه فکر می‌کرد و آن تولید چرخ خیاطی در داخل کشور بود.
در آن دوران استفاده از چرخ خیاطی در خانه‌ها بسیار رایج بود و سید صادق سبزواری به این فکر می‌کرد که چرا باید چرخ خیاطی را که تکنولوژی خیلی پیشرفته‌ای هم ندارد وارد کنیم.
همین ذهنیت بود که باعث شد او در سالهای کاریاش چندباری در این جهت گام بردارد و تالش کند تا شرایط را برای تولید چرخ خیاطی فراهم کند. او اولین گام در این جهت را ســال 1342 برداشت اما همهچیز در حد مقدمات باقی ماند و به نتیجه نرســید.
البته سید صادق سبزواری، روحانی کارآفرین دلسرد نشد و با پیروزی انقلاب بار دیگر و این بار به همراه جمعی از فعــالان این صنعت به فکر راه‌انــدازی واحد صنعتی تولید چرخ خیاطی در ایران افتاد؛ او جلســه‌ای تشکیل داد و به جز خودش افراد دیگری مانند سید محمد هاشمی، احمد ورشوچی، علیاکبر منزوی، عباس منزوی، جعفر منزوی، حسین میرپنهان، بهمن قائد امینی و محمد محسنی را دعوت کرد.
این هسته اولیه درواقع هیئت موسسان نخستین واحد تولید چرخ خیاطی در ایران بودند. آنها در جلسه تصمیم گرفتند که شرکت کاچیران را تاسیس کنند اما رسیدن به این خواسته به همین سادگی‌ها نبود؛ کشور درگیر جنگ شد و عملا اجرای این تصمیم بیش از یک دهه طول کشید.
در واقع تاسیس کارخانه‌جات تولید چرخ خیاطی ایران- کاچیران به سال 1359 بازمی‌گردد ولی کارخانه تا ســال 1370 عملا راهاندازی نشد. اهداف اصلی هیئت موسس کارخانه کاچیران تولید چرخ خیاطی و گلدوزی برقی خانگی و صادرات آن به کشورهای دیگر بود.
افراد حاضر در هیئت موسس کارخانه همچون سید صادق سبزواری همگی غیردولتی بودند. در اوایل دهه 60 ســید صادق ســبزواری به همراه دیگران زمینی را در شهرک صنعتی البرز قزوین خریداری کردند و احداث کارخانه شروع شد.
صادق سبزواری به منظور دریافت تکنولوژی به‌روز برای تولید چرخ خیاطی قراردادی با کمپانی فاف آلمان امضا کرد و به تدریج با احداث ســاختمان‌ها و ســالن‌ها تا سال 1370 ،ماشین‌آلات و تجهیزات هم از آلمان وارد کشور و در کارخانه نصب شــد.
کارخانه‌ای که در سال 1370 با حضور وزیر صنایع سنگین وقت و با بهره‌برداری از خطوط مونتاژ و ساخت دو مدل چرخ خیاطی افتتاح شد. البته تکمیل پروژه کارخانه کاچیران و نصب تمام خطوط تولیدی پیش‌بینی‌شده در آن زمان، سال 1374 به پایان رسید.
حاج سید صادق ســبزواری در خاطرات خود درباره راهاندازی کارخانه می‌گوید: «از دوران كودكی و در كنار پدر كه واردكننده و توزیع‌كننده چرخ خیاطی بود، بسیاری چیزها درباره این صنعت آموختم و از همان كودكی این فكر را در سر می‌پروراندم كه بتوانم سرانجام روزی یك كارخانه چرخ خیاطی در میهن خود راهاندازی كنم.
وقتی كه پس از ســالیان طولانی این فكر را مطرح كردم، برای همكاران، مقامات ذیربط اداری و حتی تولیدكنندگان خارجی امری محال و نشــدنی تلقی می‌شد، اما همزمان با انقلاب اسلامی ایران نخستین طلیعه‌های تأســیس این كارخانه درخشید و سرانجام این رویداد بزرگ در ســال 1358 اتفاق افتاد و به سرعت با شكل‌گیری قانونی شــركت و انتخاب محل كارخانه و خرید تكنولوژی و سفارش ماشین‌آلات، بهره‌برداری از كارخانه آغاز شد. كار را در ابتدا با پانصد میلیون ریال سرمایه اولیه و 40 نفر مهندس، تكنسین و كارگر و كارمند آغاز كردیم.»
تولید چرخ خیاطی ملی
در دهه 70 و 80 ســید صادق سبزواری، بنیانگذار کارخانه کاچیران، رئیس هیئت مدیره کارخانه بود و ســید محمد هاشمی که تحصیلکرده انگلســتان و عضو هیئت موســس و مدیره بود، به عنوان اولین مدیرعامل کارخانــه فعالیت می‌کرد.
باتوجه به اینکه محصولات کاچیران در آن زمان هیچگونه نام و آوازه‌ای نداشــت و انواع چرخ خیاطی‌هــای خارجی بازار را در اختیار داشــتند، برندسازی و تجاری‌سازی محصولات کاچیران اهمیت فوق‌العاده‌ای داشت که سید محمد هاشمی در این حوزه فعالیت گسترده‌ای را انجام داده است.
همچنین با تلاش او که تا سال 1382 مدیرعامل کاچیران بود، برای اولین بار چرخ خیاطی ملی با نام نیولایف 5000 D تولید شد. در دهه 70 کارخانه کاچیران بیشــتر اقدام به مونتاژ می‌کرد ولی سید صادق سبزواری به دنبال تولید و خودکفایی بود؛ اتفاقی که طی یک برنامه فشرده در ایــن کارخانه رقم خورد تا جایی که در حال حاضر 85 درصد تجهیزات مورد استفاده در چرخ خیاطی‌های کاچیران از سوی صنعتگران ایران تولید میشود و این یعنی اشتغال پایدار.
همچنین حاج سید صادق سبزواری به کمک محمد هاشمی به دنبال تنوع تولید در این کارخانه بودند و همین شد که با شرکت ژانومه ژاپن هم در سال 1377 قرارداد دریافت تکنولوژی امضا کردند و توانستند در این مجموعه محصولات جدیدی هم تولید کنند که نخستین آن را «یاسمین» نامگذاری کردند.
در حال حاضر ۲۱ مدل چرخ خیاطی نیولایف، یاسمین و... با کیفیت بالا و کارایی بسیار متنوع و در رقابت با برندهای خارجی و البته قیمت پایینتر از آنها در کارخانه کاچیران تولید میشود.
با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام شده تا چند ســال آینده تعداد مدل‌های چرخ های تولیدی این کارخانه به ۲۵ مدل خواهد رسید. استقبال مصرف‌کنندگان طی سالهای اخیر موجب شده تا محصولات این شــرکت بیش از ۹۰ درصد بازار مصرف داخلی را به خود اختصاص دهد.
با توجه به خدمات گسترده پس از فروش، ضمانت‌نامه‌های دوســاله و آموزش رایگان همچنین تامین قطعات یدکی فراوان محصولات این شرکت مورد توجه خریداران قرار گرفته است.
ظرفیت تولید این کارخانه که تنها کارخانه تولید چرخ خیاطــی در خاورمیانه و مجهز به مدرن‌ترین ماشــین‌آلات و آخرین تکنولوژی است، ســالانه یکصد هزار دستگاه چرخ خیاطی در یک نوبت و شیفت است که تا سیصد هزار دستگاه در سال قابل افزایش اســت.
یکی از مهمترین اهداف راهاندازی این کارخانه از سوی سید صادق ســبزواری که خود و پدرش زمانی واردکننده و فروشــنده برندهای مشهور چرخ خیاطی بودند، صادرات چرخ خیاطی‌های تولید ایران به سراسر جهــان بود.
به همین دلیل از ســال 1376 در این مجموعه صنعتی واحد صادرات راهاندازی شد و تیمی مسئول شدند تا با تحقیق و بازاریابی امکان صــادرات چرخ خیاطی‌های تولیــدی را فراهم کنند تا جایی که هم‌اکنون محصولات کاچیران به بیش از 35 کشــور جهــان در تمامی قاره‌ها صادر میشود.
احداث خط مونتاژ محصولات کاچیران در آلمان و با مشارکت یک شرکت آلمانی، با نام تجاری گریتزنر (Gritzner ) زمینه بسیار مساعدی را جهت صادرات محصولات این مجموعه به بسیاری از کشورها فراهم کرده است. مهمترین کشــورها و بازارهایی که محصولات کاچیران به آنها صادر میشود، شامل انگلستان، ایتالیا، فنلاند، کویت، امارات متحده، کشورهای آسیای میانه و... است.
سید محمد میرسجادی نسل سوم خانواده صادقی و نوه حاج سید صادق سبزواری که هم‌اکنون مدیرعامل کارخانه‌جات چرخ خیاطی ایران- کاچیران اســت، می‌گوید: «در کل مجموعه شرکت ۵۰۰ کارگر به صورت مستقیم مشغولاند که در رده‌های مختلف قرار گرفته‌اند و کار می‌کنند.
همچنین به استناد آمار می‌توانم ثابت کنم از محل فعالیت کاچیران حداقل ۱۰ هزار نفر به صورت غیرمستقیم مشغول کار هستند، چراکه برای تولید چرخ خیاطی به قطعات زیادی نیاز داریم و طیف وســیعی از قطعه‌سازان ما را در این راه همراهی می‌کنند تا بتوانیم محصول مورد نظر را به تولید برســانیم و روانه بازار کنیم.
مشکلات اصلی صنعت تولید چرخ خیاطی
مدیرعامل کارخانه کاچیران درباره مشکلاتی که این واحد صنعتی درگیر آن است، در مصاحبه‌ای گفته: «ما تولیدکنندگان امروز به جایی رسیده‌ایم که از دولت می‌خواهیم کاری به کارمان نداشته باشد و اجازه دهد به برنامه‌ریزی برای تولید، عرضه و صادرات محصولاتمان بپردازیم، اما متأسفانه رفتارهایی دیده میشود که جز دلسردی برای تولیدکننده چیز دیگری باقی نمی‌گذارد.
به عنوان مثال بازار داخلی امروز سرشار از کالاهایی شده که به صورت قاچاق سازمان‌یافته وارد کشور می‌شــوند. گمان نکنید این کالاها را چند کولبر، شــبانه و با اسلحه وارد کشــور کردهاند. این کالاها در روز روشن از مبادی رســمی وارد کشور شده‌اند. امروز در حالی که ما بهترین چرخ خیاطی دنیا را به تولید می‌رســانیم و در مطرح‌ترین بازارهای خارجی عرضه می‌کنیم، می‌بینیم که در بازار، انبوهی از برندهای مختلف چرخ خیاطی وجود دارند که به اســم چرخ خیاطی صنعتی با تعرفه بسیار پایین وارد کشور شده‌اند. قاچاق فقط این نیســت که شما کالایی را مخفیانه وارد کشور کنید، بلکه دور زدن و سوءاستفاده از قانون برای ورود برخی کالاها نیز قاچاق محسوب می‌شــود.»
او می‌گوید: «به نظرم بهتر است سیاستگذار در ابتدا خود را به جای تولیدکننده بگذارد (که هیچوقت این اتفاق نمی‌افتد) و ببیند او در چه فضایی اقدام به تولید کالای خود می‌کند. یک تولیدکننده بنگاه متوســط مجبور اســت ماهانه حقوق و مالیات صدها کارگر را به موقع بپردازد، حق بیمه آنان را پرداخت کند، انواع مالیات‌ها از جمله مالیات بر ارزش افزوده را بپردازد، تسهیلات بانکی را با سود بالا دریافت کند و در نهایت کالای خود را در فضایــی عرضه کند که ثبات در اقتصاد و تصمیم‌گیری‌ها وجود ندارد.
در چنین شرایطی برخی تولیدکنندگان مجبور به حفظ خطوط تولید خود هستند و با توجه به فضای موجود نه قادر به سرمایه‌گذاریهای بیشترند و نه مایند کسب‌وکارشان را توسعه دهند. سیاستگذاران اقتصادی کشور گاه در برخی تحلیل‌های اقتصادی عنوان می‌کنند که بازار باید رقابتی باشد و در بازار رقابتی محصولات عرضه شود. ای‌کاش این اتفاق بیفتد، اما پرسش اینجاست که آیا فقط با برداشتن تعرفه‌ها و باز گذاشتن درهای واردات، بازاربه دلیل برخی سیاستگذاری‌های دولتی، رقابتی شکل می‌گیرد؟ طبیعتا تولیدکنندگان امروز دچار برخی مشــکلات در بازاریابی، فروش و صادرات شده‌اند. تا زمانی که اصلاحات ساختاری در اقتصاد ایران اتفاق نیفتد، هرگونه اقدامی منجر به تعطیلی کارخانه‌ها و ورود کالا به قیمت بسیار بالا و کیفیت پایین خواهد شد.»